Papyrus werd gemaakt door de dunne stengels van de papyrusplant (Cyperus papyrus) overlappend naast elkaar te leggen en samen te drukken.
Papyrus is een vroeg soort schriftdrager dat werd gebruikt in het oude Egypte en de klassieke wereld. Het gebruik van papyrus begon ongeveer vijfduizend jaar geleden in Egypte. De papyrusplant, die groeide langs de oevers van de Nijl, was de belangrijkste grondstof voor de productie van papyrusvellen.
Het maakproces van Papyrus
Het proces om papyrus te maken was ingenieus en arbeidsintensief. De stengels van de papyrusplant werden eerst geoogst en vervolgens in lange, dunne repen gesneden. Deze repen werden in twee lagen gelegd: een verticale laag en daarbovenop een horizontale laag. Het kleverige sap van de plant fungeerde als een natuurlijk bindmiddel dat de repen aan elkaar hechtte. Door de lagen stevig aan te drukken en te laten drogen, ontstond een stevig vel papyrus.
Behandeling en gebruik
Nadat de vellen droog waren, werden ze behandeld met een soort lijm om te voorkomen dat de inkt zou uitvloeien. Vervolgens werden de vellen glad gepolijst om een geschikt schrijfoppervlak te creëren. Voor het schrijfgemak werd meestal de zijde met de horizontaal gesorteerde repen beschreven, omdat de bladnerven als schrijflijnen konden dienen.Papyrus was betrekkelijk broos en werd daarom vaak opgerold voor transport of bewaring. Lange teksten werden op meerdere vellen geschreven die aan elkaar werden geplakt om een boekrol te vormen.
Historische betekenis
Papyrus speelde een cruciale rol in de geschiedenis van het schrift en de administratie. Het werd gebruikt voor allerlei documenten, van administratieve en juridische teksten tot literaire werken en religieuze geschriften. De kwaliteit van papyrus varieerde, met fijnere, wittere en gladdere vellen die hoger werden gewaardeerd en duurder waren.
Vervanging en concurrentie
Met de komst van perkament, gemaakt van dierenhuiden, en later papier, dat werd geïntroduceerd door de Chinezen, nam het gebruik van papyrus geleidelijk af. Tegen de 12e eeuw was papyrus grotendeels vervangen door deze nieuwe materialen, hoewel het nog steeds in sommige gebieden werd gebruikt.
Als je dit interessant vond, check dan eens dit bizarre verhaal!
De tragische geschiedenis van Hiroshi Ouchi
Moderne ontdekkingen
Tot het midden van de 19e eeuw waren er slechts enkele geïsoleerde documenten op papyrus bekend. De eerste moderne ontdekking van papyrusrollen werd gedaan in Herculaneum in 1752. Deze vondsten hebben ons veel geleerd over de oude beschavingen die papyrus gebruikten en hebben bijgedragen aan ons begrip van hun cultuur en geschiedenis.Papyrus blijft een fascinerend onderwerp voor historici en archeologen, en de overgebleven papyrusrollen bieden een waardevol inzicht in de wereld van het oude Egypte en de klassieke oudheid.
Kan je zelf papyrus maken?
Ja, het is mogelijk om zelf papyrus te maken, hoewel het proces wat tijd en geduld vereist. Hier is een beknopte handleiding voor het maken van je eigen papyrus:Benodigdheden:
- Papyrusplant of een vergelijkbare grassoort (zoals lisdodde)
- Een scherp mes
- Een rollende pin
- Twee gladde, platte oppervlakken (zoals houten planken)
- Gewichten
- Water
Stappen:
- Snijd de stengels in dunne, lange repen.
- Week de repen 24 uur in water om ze soepel te maken.
- Leg de repen verticaal naast elkaar op een plank, met een kleine overlap.
- Leg een tweede laag repen horizontaal over de eerste laag.
- Bedek de lagen met een tweede plank en pers ze samen met gewichten.
- Laat het geheel enkele dagen drogen, vervang dagelijks de vochtige planken.
- Als het vel droog is, polijst het dan voorzichtig met een glad voorwerp.
Het resultaat zal niet exact hetzelfde zijn als echt Egyptisch papyrus, maar het geeft wel een goed idee van het oude proces. Het maken van papyrus thuis kan een leuk en leerzaam project zijn, vooral voor mensen die geïnteresseerd zijn in geschiedenis of handwerk.Onthoud wel dat echte papyrusplanten in veel landen beschermd zijn. Als alternatief kun je andere grassoorten gebruiken die een vergelijkbaar resultaat geven.
Dit artikel is geschreven op 29-6-2024
